Dit kerkhof is aangelegd in 1853 door de inwoners van Orthen. Alleen Orthenaren konden tot 2022 aan de Ketsheuvel begraven worden. Sinds 1 oktober 2024 is het een gemeentelijk monument.
Een bijzonder kerkhof op een bijzondere plek. Hier in de buurt lag het kerkhof van de oude Sint Salvatorkerk. De naam Sint Salvator dateert uit de tijd dat Sint Willibrordus het christendom in Nederland bracht. De eerste Sint Salvatorkerk werd waarschijnlijk voor 900 gebouwd. Orthen had dus al een kerk voordat de Sint Jan werd gebouwd. De kerk met kerkhof staat getekend op diverse (militaire) kaarten. Tussen 1500 en 1700 lag Orthen midden in de vuurlinie van gevechten om de stad Den Bosch. Na de Tachtigjarige oorlog, beval de gouverneur de Sint Salvatorkerk en de paar huizen die nog overeind stonden, te slopen. Van Orthen was behalve de schans en de dijk nauwelijks iets over. Maar al snel kwamen de Orthenaren terug naar hun gemeenschappelijke weidegronden en herbouwden ze hun dorp.
In 1853 besloot de Corporatie Orthen het kerkhof aan te leggen. Dit is in Brabant best uitzonderlijk omdat het initiatief voor een kerkhof meestal bij de kerk of een gemeente lag. De Orthenaren kozen de plek zorgvuldig uit in de buurt van de vroegere Sint Salvatorkerk. Een tweede motivatie was de centrale ligging in Orthen en Herven. De toenmalige kerk, de Lambertuskerk, stond in Oud-Orthen bij de Engelsedijk. Men wilde een kerkhof tussen de mensen. Het kleine kerkhof kwam in 1853 naast de school (later het Bondsgebouw) te liggen en besloeg slechts een terrein van 15 x 25 meter. Later is het nog zeker tweemaal uitgebreid.

Ondanks dat het geen kerkelijke begraafplaats was, werd het kerkhof in 1853 ingewijd door pastoor Coppens. Er waren toen nog geen uitvaartondernemers en grafdelvers. De pastoor schreef in het parochieboek dat de twee naaste buren van het sterfhuis de dag van te voren moesten zorgen dat er een graf was gegraven en dat de zes volgende buren het lijk naar het kerkhof moesten dragen. Het uitdelen van kaas en brood en ‘andere onnodigheden is en blijft afgeschaft’. De pastoor wenste kennelijk paal en perk te stellen aan de goede gewoonte om een borreltje te drinken op een mooie hemelvaart.
In 1956 werd de San Salvatorkerk aan het Schaarhuisplein ingewijd. Daarmee werd de combinatie tussen kerk en kerkhof weer hersteld. In 1975 was het kerkhof vol en sloot de gemeente het kerkhof voor nieuwe graven. Het plan was om hier ooit woningen te bouwen. Inspanningen van Orthenaren hebben dat voorkomen. Sinds 2022 staat het kerkhof weer open voor nieuwe graven ook voor niet-Orthenaren.
Bossche begraafplaats en Orthense kerkhof
Ten zuiden van het kerkhof aan de Ketsheuvel werd in 1857 begonnen met de aanleg van een grote begraafplaats voor de stad ‘s-Hertogenbosch. Sinds 1811 was het verboden om binnen de stadswallen te begraven en het Bossche stadsbestuur besloot een deel van Orthen als begraafplaats in te richten. Dit leidde tot grote bezwaren bij de Corporatie Orthen uitmondend in rechtszaken die bekend zijn geworden onder de naam Orthense Verwikkelingen. Deze Algemene Begraafplaats is nog steeds in gebruik als de belangrijkste en grootste begraafplaats van de stad en is beschermd als rijksmonument.
De toekomst
De heemkundekring de Orthense Schaar, Solamen, de stichting die de begraafplaatsen in Orthen beheert, en de gemeente werken aan een toekomstplan. Het kerkhof heeft per 1 oktober 2024 de status van gemeentelijk monument gekregen. De heemkundekring de Orthense Schaar spant zich in om het Orthense karakter van het kerkhof te behouden. Het is een van de laatste tastbare herinneringen aan het rijke verleden en vele Orthense families.
